Działalność nierejestrowana

Działalność nierejestrowana – na czym polega?

Działalność nierejestrowana to drobna działalność zarobkowa. Możesz ją prowadzić, jeżeli chcesz sprawdzić swój pomysł na biznes. Działalność ta, nawet jeśli przybiera wszystkie cechy działalności gospodarczej, to ze względu na osiągany przychód może być z niej wyłączona. Działalność nierejestrowana charakteryzuje się między innymi:

• brakiem rejestracji w CEIDG,
• brakiem rejestracji do ZUS i opłacania składek ZUS,
• brakiem obowiązku opłacania zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku,
• prowadzeniem ewidencji przychodów,
• koniecznością rozliczenia dochodów w zeznaniu rocznym.

Kiedy możliwe jest prowadzenie działalności nierejestrowanej?

Działalność nierejestrowana jest możliwa, gdy:

• Twoje miesięczne przychody nie przekraczają 75% minimalnego wynagrodzenia (od 1 lipca 2023 r. jest to 2700 zł),
• w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywałeś/aś lub miałeś/aś zawieszoną działalności gospodarczą,
• nie będziesz wykonywał/a czynności, które nie wymagają koncesji, zezwoleń ani wpisu do rejestru działalności regulowanej.

Działalność nierejestrowana – jakie można prowadzić?

Działalności nierejestrowanej nigdzie nie zakładamy. Tego typu działalności nie rejestrujemy również w ZUSie czy też Urzędzie Skarbowym. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy chcesz być podatnikiem VAT czynnym, lub w momencie gdy przepisy tego wymagają (ze względu na to, czym się zajmujesz). W takim przypadku będzie niezbędne uzyskanie NIP. Obecnie trwają prace nad możliwością dokonania rejestracji do VAT bez numeru NIP. Zmiany miałyby zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.
Prowadząc działalność nierejestrowaną, zaleca się prowadzenie ewidencji przychodu. Na żądanie zleceniodawców należy wystawiać uproszczony rachunek. Przy działalności nierejestrowanej może również istnieć obowiązek ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej. Działalność nierejestrowana wbrew pozorom nie jest pozbawiona obostrzeń, dlatego warto weryfikować jej zgodność z przepisami.

Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?

Działalność nierejestrowaną mogą prowadzić wyłącznie osoby fizyczne, w tym również pod pewnymi warunkami:

• osoby niepełnoletnie,
• bezrobotni,
• rolnicy,
• urzędnicy.

Prowadząc działalność nierejestrowaną jako osoba bezrobotna możemy utracić status takiej osoby jeśli:

• będziemy świadczyć usługi w oparciu o umowy zlecenia, agencyjne, umowy o dzieło, z wyłącznie umów sprzedaży,
• sprzedaż w danym miesiącu przekroczy 50% minimalnego wynagrodzenia.

Działalność nierejestrowana – jaki limit przychodu?

Limit przychodu w działalności nierejestrowanej ustalany jest od minimalnego wynagrodzenia. Do 30 czerwca 2023 r. było to 50% minimalnego wynagrodzenia. Za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. limit wynosił 1745 zł. Od 1 lipca 2023 r. limit ten został podniesiony do 75%, jednocześnie zmieniła się wartość minimalnego wynagrodzenia, co oznacza, że obecnie limit wynosi 2700 zł. Po przekroczeniu limitu przychodu, masz 7 dni na zarejestrowanie działalności gospodarczej w CEIDG.

Działalność nierejestrowana a umowa zlecenia

Prowadząc działalność rejestrowaną i jednocześnie posiadając umowę zlecenie, może wystąpić obowiązek podlegania składom ZUS. Formalności związane ze zgłoszeniem i opłacaniem składek do ZUS będą ciążyć na zleceniodawcy, przy czym nie zawsze będzie podlegać obowiązkowi zgłoszenia do ZUS i opłacania składek. Zwolnienie z ZUS obejmuje np. uczniów/studentów do 26 rż.

Działalność nierejestrowana a urząd skarbowy

Prowadząc działalność nierejestrowaną, jesteś zwolniony/a z opłacania zaliczek na podatek w trakcie roku. Nie oznacza to jednak, że nie musisz w ogóle zapłacić podatku. Po zakończonym roku, dochody z działalności nierejestrowanej musisz rozliczyć w zeznaniu rocznym PIT-36 i zapłacić podatek. Rozliczenia rocznego jak i zapłaty podatku należy dokonać do końca kwietnia po zakończonym roku. Rozliczenia dokonujesz w urzędzie skarbowym właściwym według Twojego miejsca zamieszkania.

Co z VATem w działalności nierejestrowanej?

Prowadząca nierejestrowaną działalność przede wszystkim możesz skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Zwolnienie podmiotowe jest możliwe jeśli twoje przychody roczne nie przekraczają 200.000 złotych. Niestety ustawa VAT przewiduje przypadki, w którym musisz być podatnikiem VAT np. świadcząc:

• usług prawniczych i doradczych,
• usług jubilerskich,
• windykacji i faktoringu,
• sprzedaży części do samochodów i motocykli,
• internetowej sprzedaży niektórych produktów, np., komputerów.

W takim przypadku będziesz miał obowiązek rejestracji do VAT i prowadzić rejestry VAT oraz wysłać deklarację JPK_VAT.

Czy trzeba mieć kasę fiskalną w działalności nierejestrowanej?

Przede wszystkim, żeby mówić o kasie fiskalnej to sprzedaż musi być dokonywana na rzecz osób fizycznych, lub rolników zryczałtowanych. Dokonując sprzedaży wyłącznie na rzecz firm, nie wiąże się z posiadaniem kasy fiskalnej. Prowadząc działalność nierejestrowaną, możesz skorzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej pod warunkiem, że Twój roczny przychód na rzecz osób fizycznych i rolników zryczałtowanych nie przekracza 20.000 zł. Przy czym, podobnie jak z podatkiem VAT, istnieją niektóre rodzaje działalności, w których będziesz miał obowiązek korzystać z kasy fiskalnej bez względu na osiągane przychody. Do takich działalności należy np.:

• przewóz osób oraz ich bagażu taksówkami,
• usługi fryzjerskie i kosmetyczne,
• sprzedaż w stacjonarnych placówkach gastronomicznych,
• naprawy pojazdów silnikowych i motorowerów,
• sprzedaż gazu płynnego, sprzętu radiowego i telewizyjnego czy części do silników spalinowych.

Działalność nierejestrowana a koszty

Działalność nierejestrowana pozwala odliczyć od przychodu koszty jej prowadzenia. Ponosząc wydatki, np. na komputer, telefon, samochód, meble, towary, obniżymy przychód, a tym samym nasz dochód do opodatkowania będzie niższy.