Kiedy następuje moment wykonania usług budowlanych wg TSUE? Jaką datę należy przyjąć za właściwą?

Moment powstania obowiązku podatkowego jest kluczowy w celu rozliczenia podatku VAT. Co do zasady ogólnej moment obowiązku podatkowego powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów, wykonania usługi lub otrzymaniem całości lub części zapłaty. Warto zapoznać się z stanowiskiem TSUE w zakresie kiedy powstaje moment wykonania usługi w branży budowlanej.

Rozliczanie usług budowlanych

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a. 1. Obowiązek podatkowy powstaje między innymi z chwilą:

  • dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi,
  • otrzymania całości lub części zapłaty,
  • powstaniem długu celnego

Moment wykonania usługi

W przypadku usług budowlanych warto pamiętać także o Interpretacji Ogólnej Ministra Finansów Nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141 z dnia 1 kwietnia 2016 roku z godnie, z którą za datę wykonania usługi należy przyjąć:

„Mając powyższe na uwadze za datę wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej należy przyjąć datę faktycznego wykonania usługi, tj. dzień, w którym – w związku z wykonaniem określonej umową usługi lub jej części (jeżeli usługa jest przyjmowana częściowo) doszło do faktycznego zakończenia prac lub ich części – wykonawca zgłasza je do odbioru (w opinii wykonawcy usługi lub ich część są gotowe do ich przyjęcia przez nabywcę usługi).”

Obowiązek podatkowy

Natomiast, moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami podatku VAT, powstaje:

  • w przypadku usług przekazywanych w całości. Obowiązek podatkowy powstanie z chwilą, w której wykonawca w związku z wykonaniem całości określonej umową usługi zgłosił ją nabywcy do odbioru;
  • w przypadku usług przekazywanych w części, dla której to części określono zapłatę. Obowiązek podatkowy powstanie z chwilą, w której wykonawca w związku z wykonaniem części określonej umową usługi zgłosił ją nabywcy do odbioru;
  • w przypadku usług o charakterze ciągłym. Obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu każdego okresu, do którego odnoszą się płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia usługi. Z tym że w przypadku usług świadczonych w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których w związku z ich świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, obowiązek podatkowy powstanie z upływem każdego roku podatkowego (tj. 31 grudnia), do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

moment wykonania usługi

TSUE moment wykonania usługi w branży budowlanej

W dniu 2 maja TSUE udzielił odpowiedzi do pytania prejudycjalnego w wyroku o o sygn. akt C-224/18, które dotyczyło powstania obowiązku podatkowego. Precyzując, w sytuacji gdy, strony określiły w umowie akceptację prac w protokole odbioru robót. Wątpliwość budził fakt kiedy właściwie powstaje obowiązek podatkowy, czy powstaje w momencie faktycznego wykonania usługi czy akceptacji robót wskazanych w protokole odbioru.
Jak wskazał TSUE:

„Artykuł 66 akapit pierwszy lit. c) dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2010/45/UE z dnia 13 lipca 2010 r., należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się on temu, by w wypadku braku wystawienia faktury dotyczącej świadczonych usług lub wystawienia jej z opóźnieniem formalny odbiór tej usługi był uważany za moment, w którym usługa ta została wykonana, gdy – tak jak w sprawie rozpatrywanej w postępowaniu głównym – państwo członkowskie przewiduje, że podatek staje się wymagalny z upływem terminu rozpoczynającego bieg w dniu, w którym została wykonana usługa, jeżeli, po pierwsze, formalność odbioru została uzgodniona przez strony w umowie wiążącej je postanowieniami umownymi odzwierciedlającymi rzeczywistość gospodarczą i handlową w dziedzinie, w której usługa jest wykonywana i, po drugie, formalność ta stanowi materialne zakończenie usługi i ustala ostatecznie wysokość należnego świadczenia wzajemnego, co podlega zweryfikowaniu przez sąd odsyłający.”

Oznacza to, że zdaniem TSUE usługa jest wykonana w dniu sporządzenia protokołu zdawczo-odbiorczego. Dodatkowo należy podkreślić, że wyrok podkreślą ważność postanowień określonych w umowie. W odpowiedzi na wyrok TSUE należy spodziewać się zmian w zakresie interpretacji ogólnej MF.