Zmiana kodu ubezpieczenia w ZUS, czyli jak i w jakim terminie się przerejestrować?

Aneta Socha-Jaworska

W wielu sytuacjach konieczne jest przerejestrowanie ubezpieczonego w ZUS. Jakie wówczas składać dokumenty i w jakim terminie? Jaka jest forma przekazywania dokumentów do ZUS?

W tym artykule chciałabym opisać kilka sytuacji, w których należy dokonać przerejestrowania ubezpieczonego w ZUS. Warto pamiętać, że ten obowiązek leży po stronie płatnika składek o którym mowa w art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Poniższe przykłady dotyczyć będą osób prowadzących działalność gospodarczą, które de facto są płatnikami swoich ubezpieczeń.

Przerejestrowania w ZUS należy dokonać w terminie 7 dni, od dnia zaistnienia zmiany, która powoduje tą konieczność.

Mały ZUS → Duży ZUS

Weźmy pod uwagę przedsiębiorcę, który założył działalność gospodarczą dnia 05.07.2015 roku i zgłosił się do ZUS na druku ZUS ZUA z kodem 05 70 00, który oznacza, że ma prawo do małego ZUS

Przedsiębiorca opłaca preferencyjne składki ZUS przez pełne 24 miesiące prowadzenia działalność gospodarczej. W opisanym wyżej przypadku okres ten będzie obowiązywał do lipca 2017 włącznie. Przedsiębiorca do dnia 7 sierpnia w ZUS musi złożyć ZUS ZWUA i ZUS ZUA z kodem 05 10 00. Ponadto za miesiąc sierpień do dnia 10. września (jeśli opłaca składki wyłącznie za siebie) musi złożyć ZUS DRA.

Zgłoszenie do chorobowego

Mamy teraz do czynienia z przedsiębiorcą, który założył działalność gospodarczą dnia 05.06.2017 roku i zgłosił się do ZUS na druku ZUS ZUA z kodem 05 10 00 (duży ZUS) do ubezpieczeń społecznych (bez chorobowego) i zdrowotnego. Ubezpieczony od 1 września chce być objęty także ubezpieczeniem chorobowym. W związku z tym składa do 7 września ZUS ZWUA i ZUS ZUA z kodem 05 10 00 z zaznaczeniem pola, że opłacane będzie dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Do dnia 10. października (jeśli opłaca składki wyłącznie za siebie) musi złożyć ZUS DRA.

Zdrowotne → społeczne

Osoba zakłada działalność gospodarczą od dnia 01.01.2017, dodatkowo ma także umowę o pracę na kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli 2000 zł brutto w odniesieniu do 2017 roku. Z działalności gospodarczej opłaca wyłącznie składkę zdrowotną (zgłoszenia dokonała na druku ZUS ZZA z kodem 05 70 00). Umowa o pracę przedsiębiorcy zostanie rozwiązana z dniem 31.08.2017 i oznacza to, że przedsiębiorca do dnia 7 września w ZUS musi złożyć ZUS ZWUA i ZUS ZUA z kodem 05 70 00 i będzie opłacał mały ZUS. Oczywiście do 10. października (jeśli opłaca składki wyłącznie za siebie) musi złożyć ZUS DRA.

Przerejestrowanie w ZUS

Zasiłek macierzyński

Kobieta prowadzi działalność gospodarczą od dnia 05.02.2015 r. Od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej opłaca duży ZUS z chorobowym. W dniu 28.06.2017 urodziła dziecko i złożyła w ZUS wszelkie dokumenty konieczne do otrzymania zasiłku macierzyńskiego. Zasiłek został przyznany 20.07.2017.

Za czerwiec do dnia 10. lipca (jeśli opłacane składki wyłącznie za siebie) należy opłacić pełne składki ZUS. Po otrzymaniu zasiłku składamy korektę ZUS DRA i składki społeczne od dnia 28 do 30.06 nie są naliczane, składka zdrowotna opłacana jest cała. Warto, aby ubezpieczony złożył w ZUS pismo, że prosi o przeksięgowanie nadpłaty na poczet przyszłych płatności lub o zwrot środków.

Ponadto w ZUS należy dokonać zgłoszenia od dnia 28.06.2017 na drukach ZWUA i ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 00. 

Abstrahując od tego przykładu, warto też wspomnieć, że jeżeli wysokość zasiłku byłaby mniejsza niż 1000 zł, to przedsiębiorczej mamie przysługuje wyrównanie do kwoty 1000 zł. Należałoby wówczas w ZUS złożyć następujące dokumenty : 

  • ZWUA i ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 70 00 (bo tylko na małym ZUS świadczenie może być mniejsze niż 1000 zł) od dnia 28.06.2017,
  • ZWUA i ZZA z kodem 05 80 XX od dnia 01.07.2017.

Zawieszenie DG → Wznowienie DG

Przedsiębiorca założył działalność gospodarczą 05.07.2015 roku i zgłosił się do ZUS na druku ZUS ZUA z kodem 05 70 00. W dniu 01.08.2016 zawiesił działalność gospodarczą i wznowił ją od dniu 08.08.2017 r. Z dniem 31.07.2017 skończył się okres w którym ubezpieczonym przysługiwał mały ZUS, zatem do dnia 7 sierpnia powinien dokonać przerejestrowania – złożyć ZUS ZWUA i ZUS ZUA z kodem 05 10 00.

Forma przekazywania dokumentów do ZUS

Płatnicy rozliczający składki za więcej niż 5 osób, są zobowiązani zgodnie art. 47a ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, do przekazywania dokumentów do ZUS w formie elektronicznej.

Natomiast odnosząc się do art. 47a ust. 2 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, płatnicy rozliczający nie więcej niż 5 osób, mogą druki przekazywać w formie dokumentów papierowych. Nie ma też żadnych przeciwwskazań, aby przekazywali je do ZUS elektronicznie.