Jak stosować i rozliczyć odwrotne obciążenie w branży budowlanej?

Od stycznia 2017 r. to nie usługodawca, jak było dotychczas a usługobiorca rozliczy VAT z tytułu wykonania usług budowlanych. Warto jednak wiedzieć, że nie każda usługa budowlana będzie rozliczana poprzez odwrotne obciążenie. Obowiązek zastosowania tej metody wystąpi w przypadku spełnienia określonych warunków.

Odwrotne obciążenie

Zgodnie z art. 17 ust.1 pkt 8 znowelizowanej ustawy,  podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  • usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
  • usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny

Dodatkowo z art. 17 ust. 1h wynika, że w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 (usług budowlanych) powyższy przepis stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

Zatem nabywca usługi budowlanej będzie zobowiązany do rozliczenia podatku z tytułu świadczonej usługi w przypadku gdy łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

  • usługodawca jest podatnikiem VAT, który nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego
  • usługobiorca jest czynnym  podatnikiem VAT
  • świadczona usługa występuje w poz. 2-48 załącznika nr 14
  • usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca

Przepisy przejściowe

Nowe przepisy dotyczące odwrotnego obciążenia dla usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 stosuje się do usług, które zostały wykonane od dnia 1 stycznia 2017 r. W celu ustalenia momentu wykonania usług należy stosować przepisy art.19a ust. 2 i 3.

Jak szybko i łatwo rozliczać odwrotne obciążenie

Zgodnie z art. 19a ust. 2 w odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę.

Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 3 usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

W przypadku uiszczenia przed 1 stycznia 2017 r. całości lub części zapłaty na poczet świadczenia usług, wykonanych od 1 stycznia 2017 r. dla których zgodnie z nowymi przepisami podatnikiem jest nabywca, korekty rozliczenia zapłaty dokonuje się w rozliczeniu za okres, w którym wykonano usługę.

odwrotne obciążenie

Usługi budowlane a odwrotne obciążenie

Poniżej lista usług budowlanych (z nowego załącznika nr 14), objętych od 2017 r. odwrotnym obciążeniem.

241.00.30.0Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)
341.00.40.0Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków niemieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)
442.11.20.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg, ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych
542.12.20.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową dróg szynowych i kolei podziemnej
642.13.20.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową mostów i tuneli
742.21.21.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową rurociągów przesyłowych
842.21.22.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową sieci rozdzielczych, włączając prace pomocnicze
942.21.23.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową systemów irygacyjnych (kanałów), magistrali i linii wodociągowych, obiektów do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków oraz stacji pomp
1042.21.24.0Roboty związane z wierceniem studni i ujęć wodnych oraz instalowaniem zbiorników septycznych
1142.22.21.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową przesyłowych linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych
1242.22.22.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową rozdzielczych linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych
1342.22.23.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową elektrowni
1442.91.20.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową nabrzeży, portów, tam, śluz i związanych z nimi obiektów hydrotechnicznych
1542.99.21.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową obiektów produkcyjnych i górniczych
1642.99.22.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową stadionów i boisk sportowych
1742.99.29.0Roboty ogólnobudowlane związane z budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane
1843.11.10.0Roboty związane z rozbiórką i burzeniem obiektów budowlanych
1943.12.11.0Roboty związane z przygotowaniem terenu pod budowę, z wyłączeniem robót ziemnych
2043.12.12.0Roboty ziemne: roboty związane z kopaniem rowów i wykopów oraz przemieszczaniem ziemi
2143.13.10.0Roboty związane z wykonywaniem wykopów i wierceń geologiczno-inżynierskich
2243.21.10.1Roboty związane z wykonywaniem instalacji elektrycznych służących bezpieczeństwu
2343.21.10.2Roboty związane z wykonywaniem pozostałych instalacji elektrycznych
2443.22.11.0Roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych i odwadniających
2543.22.12.0Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych
2643.22.20.0Roboty związane z wykonywaniem instalacji gazowych
2743.29.11.0Roboty związane z zakładaniem izolacji
2843.29.12.0Roboty związane z zakładaniem ogrodzeń
2943.29.19.0Pozostałe roboty instalacyjne, gdzie indziej niesklasyfikowane
3043.31.10.0Roboty tynkarskie
3143.32.10.0Roboty instalacyjne stolarki budowlanej
3243.33.10.0Roboty związane z wykładaniem posadzek i oblicowywaniem ścian
3343.33.21.0Roboty związane z wykładaniem podłóg i ścian lastryko, marmurem, granitem lub łupkiem
3443.33.29.0Pozostałe roboty związane z wykładaniem podłóg i ścian (włączając tapetowanie), gdzie indziej niesklasyfikowane
3543.34.10.0Roboty malarskie
3643.34.20.0Roboty szklarskie
3743.39.11.0Roboty związane z wykonywaniem elementów dekoracyjnych
3843.39.19.0Roboty związane z wykonywaniem pozostałych wykończeniowych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych
3943.91.11.0Roboty związane z wykonywaniem konstrukcji dachowych
4043.91.19.0Roboty związane z wykonywaniem pozostałych prac dekarskich
4143.99.10.0Roboty związane z zakładaniem izolacji przeciwwilgociowych i wodochronnych
4243.99.20.0Roboty związane z montowaniem i demontowaniem rusztowań
4343.99.30.0Roboty związane z fundamentowaniem, włączając wbijanie pali
4443.99.40.0Roboty betoniarskie
4543.99.50.0Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji stalowych
4643.99.60.0Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji z cegieł i kamienia
4743.99.70.0Roboty związane z montażem i wznoszeniem konstrukcji z elementów prefabrykowanych
4843.99.90.0Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych