Kiedy należy naliczać FP?
Czy należy tą składkę pobierać tylko w przypadku umowy o pracę, czy przy zleceniu także? Kto ją finansuje? Czy wysokość wynagrodzenia ma znaczenie? Jakie wykluczenia przewidział ustawodawca?
Przeznaczenie składek
Na wstępie warto wspomnieć o tym, że fundusz pracy jest państwowym funduszem celowym. Środki z tego tytułu są przeznaczane na finansowanie aktywizacji osób bezrobotnych i ich powrotu na rynek pracy. Głównie ze środków Funduszu Pracy finansuje się:
- zasiłki dla bezrobotnych,
- wydatki na aktywne przeciwdziałanie bezrobociu poprzez:
- finansowanie prac interwencyjnych,
- finansowanie robót publicznych,
- udzielanie pożyczek bezrobotnym, którzy planują rozpocząć działalność gospodarczą,
- udzielanie pożyczek przedsiębiorstwom, które tworzą nowe miejsca pracy,
- pokrywanie kosztów przyuczania lub przekwalifikowania bezrobotnych,
- refundowanie zakładom pracy kosztów zatrudnienia absolwentów,
- przygotowanie zawodowe młodzieży – młodocianych oraz uczniów szkół zawodowych,
- wydatki na zasiłki przedemerytalne i świadczenia przedemerytalne.
Wysokość składki na Fundusz Pracy określa ustawa budżetowa. Obecnie wynosi ona 2,45% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Obowiązek opłacania
Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy składki na FP opłaca się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę (w 2017 r. 2000 zł). Czyli FP należy opłacać z tytułu umowy o pracę, zlecenia, jak i działalności gospodarczej, ale pod warunkiem, że podstawa do opłacania składek emerytalnej i rentowej jest nie mniejsza niższa niż minimalne wynagrodzenie za prace. Co ważne przy FP nie stosuje się ograniczenia co do 30-krotności. Katalog osób, za które płatnik zobowiązany jest z własnych funduszy opłacać FP został określony w art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku i są to między innymi :
- pracownicy,
- osoby pozostające w stosunku służbowym,
- osoby wykonujące pracę nakładczą,
- zleceniobiorcy,
- osoby wykonujące pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
- pobierający stypendia sportowe,
- osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Wyłączenia
Nie ma obowiązku opłacania tej składki w odniesieniu do :
- duchownych,
- pobierających zasiłek stały,
- pobierających świadczenia pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub dodatek do zasiłki rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
- pobierających zasiłek dla opiekuna,
- podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników,
- żołnierzy niezawodowych w służbie czynnej,
- odbywających zastępcze formy służby wojskowej,
- przebywających na urlopach wychowawczych oraz pobierających zasiłek macierzyński,
- pobierających świadczenie szkoleniowe,
- osób świadczących pracę na podstawie umowy uaktywniającej,
- osób sprawujących osobistą opiekę nad dzieckiem w czasie urlopu wychowawczego,
- pracowników powracających z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego w okresie 36 miesięcy począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie z urlopu,
- za osoby zatrudnione, które ukończyły 50 rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawały w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy, przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę,
- za skierowanych zatrudnionych bezrobotnych, którzy nie ukończyli 30 roku życia, przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę,
- kobiet po 55. roku życia,
- mężczyzn po 60 roku życia
Sumowanie podstaw
Jak wskazano w art. 104 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku, jeśli mamy kilka źródeł przychodu, obowiązek opłacania składek na fundusz pracy powstaje wtedy, gdy łączna kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę.
Przykład 1 – Osoba w danym miesiącu osiąga przychód z tytułu dwóch umów zlecenie, jedna na kwotę 1500 zł, a druga 700 zł. Po zsumowaniu daje nam to 2200 zł, czyli kwotę większą niż minimalne wynagrodzenie za pracę, a co za tym idzie płatnicy składek z obu tytułów muszą opłacić FP. Osoba, do której ma zastosowanie ten przepis, składa stosowne oświadczenie każdemu zleceniodawcy.
Przykład 2 – Osoba prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i opłaca składki od minimalnej podstawy na małym ZUS, czyli od kwoty 600 zł, dodatkowo w styczniu podpisała umowę zlecenie na kwotę 1500 zł, wypłata została dokonana na koniec tego miesiąca. Oznacza to, że miesiącu lutym z obu tytułów musi zostać opłacony FP. Ze zlecenie finansuje ją zleceniodawca, a z działalności osoba która ją prowadzi. Dodatkowo osoba ta jest zobowiązana do poinformowania ZUS, o tym że FP w danym okresie będzie opłacany.
Wynagrodzenie częściowe, a FP
Ustawodawca określił, że najważniejszym kryterium rozstrzygającym o tym, czy FP należy opłacać jest podstawa do opłacania składek emerytalno-rentowych. Jeśli w 2017 roku w przeliczenie na okres jednego miesiąca wynosi co najmniej 2000 zł, to tą składkę należy opłacać. Obowiązek przeliczenia podstawy wymiaru składek na okres miesiąca dotyczy tych przypadków, w których podstawa ta za dany miesiąc jest niższa od minimalnego wynagrodzenia z uwagi na:
- wykonywanie zatrudnienia przez niepełny miesiąc (np. z powodu rozpoczęcia lub zakończenia zatrudnienia w trakcie miesiąca),
- wykonywanie pracy przez niepełny miesiąc z powodu pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z tytułu choroby albo pobierania zasiłku chorobowego,
- korzystanie z urlopu bezpłatnego przez część miesiąca,
- inne nieobecności w pracy, powodujące zmniejszenie należnego wynagrodzenia za pracę.
W takich przypadkach należy ustalać jaka byłaby podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, gdyby praca wykonywana była przez pełny miesiąc. W przypadku ustalenia, że podstawa ta wynosiłaby co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, składka na Fundusz Pracy jest należna.
Przeliczenia na okres pełnego miesiąca nie dokonuje się w odniesieniu do pracowników zatrudnianych w niepełnym wymiarze czasu pracy w przypadku, gdy przychód pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, stanowiący postawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jest niższy niż minimalne wynagrodzenie. Przeliczenie podstawy wymiaru składek na okres miesiąca dokonywane jest tylko i wyłącznie w celu ustalenia obowiązku opłacania składki na Fundusz Pracy za dany miesiąc.
Podziel się nim ze znajomymi
