Badania wstępne do pracy, okresowe i kontrolne. Które z nich dotyczą Twojego pracownika?

Aneta Socha-Jaworska

Na jakie badania należy skierować pracownika? Czy należy je powtarzać co jakiś czas? Jakie mamy rodzaje badań, którym powinien poddać się pracownik?

Na jakie badania należy skierować pracownika_

Na jakie badania należy skierować pracownika?

Ustawodawca w kodeksie pracy, który ma zastosowanie do pracowników przewidział trzy rodzaje badań lekarskich jakie powinien mieć przeprowadzone pracownik. Są to badania wstępne, okresowe i kontrolne.

Badania wstępne

Zgodnie z art. 229 ustawy z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy, wstępnym badaniom lekarskim podlegają:

  • osoby przyjmowane do pracy,
  • pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

Co ważne, wstępnym badaniom nie podlegają osoby:

  • przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą,
  • przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli przedstawią pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych,
  • przyjmowane do pracy i pozostającej jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą.

Badania okresowe

Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. Częstotliwość wykonywania takich badań zależy od specyfiki pracy, czynników szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia pracowników. Zazwyczaj odbywają się one co 2-4 lata.

Badanie te w miarę możliwości powinny być przeprowadzane w godzinach pracy pracownika. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.

Badania kontrolne

Badania kontrolne nie są badaniami obowiązkowymi, a o potrzebie ich przeprowadzenia decyduje niezdolność pracownika trwająca dłużej niż 30 dni. Pracodawca ma obowiązek skierować na badania kontrolne każdego pracownika, który chorował dłużej niż miesiąc.

Kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Podobnie, jak przy badaniach okresowych za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.

Zasady ogólne

Pracodawca musi pamiętać o tym, że nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. i na jego koszt. Pracodawca ponosi ponadto inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy. Co więcej, pracodawca jest obowiązany przechowywać orzeczenia wydane na podstawie badań lekarskich

Szczególne uregulowania

Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także:

  • po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami,
  • po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.

Ponadto w razie stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej, pracodawca jest obowiązany, na podstawie orzeczenia lekarskiego, w terminie i na czas określony w tym orzeczeniu, przenieść pracownika do innej pracy nienarażającej go na działanie czynnika, który wywołał te objawy. Jeżeli przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy.