Jakie są rodzaje zwolnienia z VAT i kogo dotyczą? Jak proporcjonalnie obliczyć limit zwolnienia, gdy firmę założono w ciągu trwania roku?
Osoba fizyczna rozpoczynająca prowadzenie działalności gospodarczej powinna podjąć decyzję na temat statusu VAT. Co do zasad ogólnych, przedsiębiorca o ile nie został nałożony na niego odgórny obowiązek rejestracji do VAT, może skorzystać z zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego. Ile wynosi i jak w praktyce wyliczyć limit zwolnienia z VAT?
PIT a VAT
W pierwszej kolejności warto zaznaczyć, że podatek dochodowy (PIT) oraz podatek od towarów i usług (VAT) to całkowicie dwa odrębne podatki. Każdy przedsiębiorca jest zobowiązany do rozliczania podatku dochodowego. Podatek dochodowy będzie rozliczany za okresy miesięczne lub kwartalne w terminie do 20 dnia kolejnego miesiąca, po zakończonym okresie rozliczeniowym. Warto pamiętać, że od 2018 roku przedsiębiorcy mają prawo skorzystać z nowego sposobu wpłaty zaliczek na PIT.
Zgodnie z ustawą o VAT, podatnikiem co do zasady ogólnej wyrażonej w art. 15 ustawy o VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Można więc powiedzieć, że podatnikiem będą wszyscy przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze. Od razu warto zaznaczyć, że bycie podatnikiem w myśl ustawy o VAT nie oznacza od razu obowiązku rozliczania podatku VAT.
Zwolnienie przedmiotowe
Podatnicy podatku VAT mogą skorzystać z zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego, z wyłączeniem przedsiębiorców, którzy „odgórnie” świadcząc określone czynności mają obowiązek zgłoszenia się do VAT. Zwolnienie przedmiotowe jest to zwolnienie z uwagi na rodzaj świadczonych usług. Katalog czynności zwolnionych z VAT został określony w art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług. W odróżnieniu od zwolnienia podmiotowego, podatników korzystających z zwolnienia przedmiotowego nie ogranicza limit przychodów po przekroczeniu, którego mają obowiązek zgłoszenia się jako czynny podatnik VAT. Z zwolnienia przedmiotowego mogą korzystać przedsiębiorcy świadczący m.in. usługi:
- dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywanej przez rolnika ryczałtowe
- usługi transportu sanitarnego
- usługi ubezpieczeniowe
- usługi wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym
- transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, bankomatów i monet
Oznacza to, że podatnik świadczący usług np. ubezpieczeniowe korzysta z zwolnienia przedmiotowego z art. 43, bez względu na limit przychodów.
Zwolnienie podmiotowe
Najczęściej spotykanym w Polsce „zwolnieniem z VAT”, jest zwolnienie podmiotowe, czyli zwolnienie z uwagi na nieprzekroczenie ustawowego limitu. Zwolnienie podmiotowe zostało określone w art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 113, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez przedsiębiorców, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Do wartości sprzedaży nie wlicza się:
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
- odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
- transakcji związanych z nieruchomościami,
- usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
- usług ubezpieczeniowych- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
- odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Po przekroczeniu limitu zwolnienia z VAT, przedsiębiorca jest zobowiązany do złożenia formularza rejestracyjnego VAT-R i rejestrację jako czynny podatnik VAT z uwagi na przekroczenie ustawowego limitu.
Jak wyliczyć limit zwolnienia z VAT
Warto zaznaczyć, że limit 200 tys zł, daje przedsiębiorcy prawo do korzystania z zwolnienia z VAT, z którego może zrezygnować dokonując rejestracji jako czynny podatnik VAT. Natomiast w przypadku nowych przedsiębiorców czyli osób, którzy dokonują rejestracji działalności w trakcie roku, limit należy wyliczyć proporcjonalnie.
Przykład 1
Osoba fizyczna rozpoczynająca prowadzenie działalności z dniem 2 kwietnia 2018, rozważa skorzystanie z zwolnienia podmiotowego. Należy wyliczyć limit zwolnienia z VAT proporcjonalnie do ilości dni prowadzeni działalności.
200 000 zł (limit zwolnienia podmiotowego) / 365 (ilość dni w roku) * 274 (ilość dni pozostałych do końca roku) = 150 136,99 zł
Nasz przedsiębiorca może skorzystać z zwolnienia podmiotowego, natomiast jeżeli jego przychody przekroczą 150 136,99 zł w trakcie roku, wówczas będzie zobowiązany do rejestracji do VAT.
Przykład 2
Osoba fizyczna rozpoczynająca prowadzenie działalności z dniem 2o grudnia 2017, rozważa skorzystanie z zwolnienia podmiotowego. Jest zobowiązana wyliczyć limit zwolnienia z VAT.
200 000 zł (limit zwolnienia podmiotowego) / 365 (ilość dni w roku) * 12 (ilość dni pozostałych do końca roku) = 6575,34 zł
Przedsiębiorca będzie zobowiązany, zgłosić się do VAT, jeżeli w grudniu jego przychody przekroczą 6575,34 zł
Podziel się nim ze znajomymi
