Kiedy rozliczyć VAT, jeśli faktura została wystawiona zanim wykonano usługę?

Zdarzają się sytuacje, w których przedsiębiorca wystawia fakturę przed wykonaniem usługi lub wydaniem towaru. Taki sposób postępowania umożliwiają przepisy. Z jakim konsekwencjami wiąże się, taki sposób postępowania?

Fakturę można wystawić przed dokonaniem transakcji

W myśl zasad obowiązujących od początku 2014 r. podstawowy termin wystawienia faktury to 15 dni od końca miesiąca, w którym dostarczono towar, wykonano usługę lub uzyskano zapłatę. Przepisy dają także możliwość wystawienia faktury na 30 dni przed sprzedażą lub terminem płatności.

Ale to nie wszystko. W niektórych przypadkach przedsiębiorcy mogą bowiem wystawić fakturę jeszcze wcześniej. Dzieje się tak jeśli transakcja dotyczy usług lub towarów, co do których ustalane są następujące po sobie okresy płatności lub rozliczeń (np. usługi ciągłe). W takim przypadku dokument powinien zawierać informację jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy.

Jeśli tak jest to właściciel firmy może ją wystawić nawet kilka miesięcy wcześniej. To możliwe ponieważ przepisy nie określają maksymalnego terminu na jej wystawienie. Jak jednak wystawiona faktura przed wykonaniem usługi lub wydaniem towaru zmienia sposób rozliczeń?

Co jeśli po wystawieniu faktury transakcja nie dojdzie do skutku?

Wystawienie faktury jeszcze przed usługą lub sprzedażą ma swoje konsekwencje w podatku dochodowym pozwala bowiem nabywcy rozliczyć transakcję jako koszt. Z kolei dla sprzedawcy, wcześniejsze wystawienie faktury ma identyczne konsekwencje jak w ubiegłych latach. Wynika to z faktu, że przychód rozlicza się niezmiennie według daty dostarczenia towaru lub wykonania usługi.

Ale co w sytuacji, gdy faktura została wystawiona przed dokonaniem sprzedaży lub otrzymaniem zaliczki, a do transakcji nie doszło? Wówczas w dokumentacji przedsiębiorcy znajdzie się nieprawidłowa faktura. Z kolei dla nabywcy brak transakcji oznacza, że koszt z nią związany nie został faktycznie poniesiony i jest błędnie rozliczony.

uwaga
Jeżeli przedsiębiorca nie jest pewien czy usługa faktycznie zostanie wykonana w terminie powinien wystawić proformę. Wtedy ma pewność, że rozliczenia będą prawidłowe.

Jak wystawienie faktury przed wykonaniem usługi wpływa na odliczenie VAT?

Pewne konsekwencje z tytułu wystawienia faktury przed dokonaniem transakcji istnieją również dla nabywcy, który chce odliczyć VAT. Zgodnie z aktualnymi regulacjami momentem powstania prawa do odliczenia VAT jest wystąpienie obowiązku podatkowego u sprzedawcy, a więc chwila wydania towaru lub wykonania usługi. Nie można tego jednak zrobić przed dniem uzyskania faktury odnoszącej się do tej czynności.

Co za tym idzie chcąc odliczyć VAT trzeba być pewnym, że u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy. Odliczenie VAT z faktury wystawionej przed wykonaniem usługi nie jest więc zazwyczaj możliwe. Chyba że kupujący dokonał także przedpłaty, z którą powiązany jest obowiązek podatkowy.

Tym samym VAT z faktury można odliczyć przed dokonaniem transakcji jedynie, gdy wcześniej powstał obowiązek podatkowy sprzedawcy (np. płatność nastąpiła przed wykonaniem usługi lub dostarczeniem towaru).