W tym artykule chciałabym odpowiedzieć szerzej na pytanie, które pojawiło się jako komentarz pod jednym z artykułów. Chodzi o to, czy osoby prowadzące działalność nieewidencjonowaną podlegają ustawie o VAT, która ma własną definicję działalności?

Co mówi ustawa?

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług w art. 15 określa, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jeśli chodzi o podatników w rozumieniu ustawy o VAT, to mamy dwie główne kategorie podatników: czynny i zwolniony. Czynny to taki, który rozlicza VAT, dolicza go do swoich usług lub towarów. Podatnik może być zobowiązany do rejestracji jako czynny podatnik VAT, jeśli świadczy usługi np. w zakresie doradztwa, jubilerskie, ogólnie te które wskazano w art. 113 ust. 13. Ponadto osoby które mają prawo do zwolnienia podmiotowego, mogą też dobrowolnie zarejestrować się do VAT na druku VAT-R.

Natomiast zwolniony nie dolicza przy swoich czynnościach VAT-u. Podatników zwolnionych możemy jeszcze podzielić na dwie, mniejsze podgrupy:

  • zwolniony podmiotowo – ze względu na kryterium dochodowe, do kwoty 200 000 zł przychodu w skali roku,

lub

  • zwolniony przedmiotowo – ze względu na rodzaj wykonywanych usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.

Korzystanie ze zwolnienia przedmiotowego jest obligatoryjne, zatem podatnik nie może z niego zrezygnować i zarejestrować się do VAT.

Tutaj zebraliśmy wszystkie przydatne informacje o działalności bez rejestracji

dzialalnosc bez rejestracji

Działalność bez rejestracji, a VAT

Ogólnie osoby prowadzące działalność bez rejestracji , nazywaną też działalnością nieewidencjonowaną podlegają pod uregulowania ustawy o VAT. Sprowadza się to do tego, że są czynnymi lub zwolnionymi podatnika VAT. To czy podatnik ma prawo wyboru, czy przepisy odgórnie narzucają sposób rozliczenia w VAT zależy od konkretnych czynności, jakie wykonuje podatnik.

Przykład 1 – Podatnik świadczy usługi w zakresie najmu prywatnego lokalu na cele mieszkaniowe. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT usługi te są obligatoryjnie zwolnione z VAT. Zatem jeśli przychód nie przekracza kwoty 1050 zł w skali miesiąca, to można prowadzić działalność bez rejestracji, zwolnioną z VAT.

Przykład 2 – Podatnik świadczy usługi jubilerskie. Zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. c ustawy o VAT, usługi te obligatoryjnie są opodatkowane podatkiem VAT. Zatem jeśli przychód netto nie przekracza kwoty 1050 zł w skali miesiąca, to można prowadzić działalność bez rejestracji, opodatkowaną podatkiem VAT.

Przykład 3 – Podatnik świadczy usługi w zakresie pisania tekstów na bloga. Świadczenie tych usług nie obliguje podatnika do korzystania ze zwolnienia przedmiotowe, ani rejestracji do VAT. Oznacza to, że dana osoba może zarówno korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT, jak i dobrowolnie zgłosić się jako podatnik czynny VAT. Niezależnie od rozwiązania, jakie wybierze przy przychodzie netto miesięcznym nie większym niż 1050 zł, może prowadzić działalność nieewidencjonowaną.

Bardzo ważne jest też to, że podatnik prowadzący działalność opodatkowaną ma obowiązek przekazywać do US deklaracje VAT-7 oraz struktury JPK_VAT.