Czy w czasie urlopu opiekuńczego, rodzicielskiego lub macierzyńskiego można świadczyć usługi?

Przedsiębiorcy, którzy jednocześnie pozostają na umowie o pracę, często zadają sobie to pytanie. Prowadzenie własnej firmy to niejednokrotnie gotowość do działania również podczas urlopu. A w przypadku posiadania dzieci urlop bywa czasem koniecznością. Czy idąc na taki urlop i pobierając zasiłek, można świadczyć usługi?

Wiele osób ma wątpliwości, czy biorąc w pracy np. urlop opiekuńczy na dziecko, mogą świadczyć usługi, jeśli jednocześnie dorabiają, prowadząc działalność. Może to wynikać z tego, że stosują tu przełożenie z sytuacji, gdy to sam pracownik udaje się na chorobowe. Jednak to dwie zupełnie inne sytuacje.

Kluczowe jest, czy pobierasz zasiłek

Zwolnienie chorobowe potocznie zwane L4 dotyczy samego pracownika. W trakcie pobierania zasiłku, nie powinien on pracować. W przypadku kontroli ZUS naruszenie tego może powodować przykre konsekwencje prawne i finansowe.

Jeśli jednak choruje ktoś z najbliższej rodziny – dziecko pracownika – to udzielany jest mu urlop opiekuńczy. Ewentualne świadczenie opiekuńcze z tego tytułu, nie jest świadczeniem chorobowym. Nie znaczy to jednak, że w trakcie jego pobierania można dowolnie pracować.

Czy można pracować w trakcie urlopu opiekuńczego?

Czy zatem można świadczyć usługi w tym czasie? Mamy dwie różne sytuacje zależne od pobierania świadczenia opiekuńczego. Szczegółowej odpowiedzi na to pytanie udziela Joanna Grochala, księgowa inFaktu: „Jeśli chodzi o jednoosobową działalność gospodarczą, odpowiedz brzmi TAK. Przedsiębiorcy jak najbardziej mogą pracować. Ograniczenia występują jednak, gdy pobieramy z tego tytuły zasiłek. Wtedy praca przedsiębiorcy powinna mieć jedynie charakter incydentalny (konieczny). Chcąc wtedy podjąć koleją umowę o pracę czy zlecenie, nie mamy takiej możliwości w trakcie trwania urlopu opiekuńczego i jednoczesnego pobierania zasiłku”.

O incydentalnym charakterze pracy mówimy w przypadku przedsiębiorcy wtedy, kiedy z racji samozatrudnienia, musi on osobiście podjąć działania, aby zachować płynność finansową i działanie firmy – np. opłacić faktury kosztowe, rozliczyć z kontrahentami usługi, których realizacja miała termin, dokonać poprawek w ramach wykonania wcześniejszych umów.

Można więc powiedzieć, że wszystko warunkuje korzystanie z dodatkowych świadczeń ZUS. Jeżeli deklarujemy, że nie jesteśmy w stanie pracować z powodu własnej choroby lub opieki nad bliskim i pobieramy zasiłek, nie mamy prawa podejmować dodatkowej pracy. Stan ten może zostać skontrolowany przez ZUS.

Osoby na umowie o pracę, zlecenie lub dzieło nie mogą podejmować w tym czasie pracy zarobkowej.

Czy podobne zasady są na urlopie rodzicielskim?

Inaczej wygląda to w przypadku urlopu macierzyńskiego, tacierzyńskiego lub rodzicielskiego. Mówimy tu bowiem o zupełnie innym typie świadczenia.

„Osoby w trakcie urlopu rodzicielskiego otrzymujące zasiłek macierzyński np. z tytułu umowy o pracę podejmują się często założenia działalności gospodarczej ze względu na niskie koszty – opłacanie tylko składki zdrowotnej. Prowadzenie JDG nie stanowi podstawy do zmniejszenia czy też wstrzymania zasiłku otrzymanego z ZUS. To do przedsiębiorcy należy decyzja, czy w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego zdecyduje się w pełni poświęcić wychowaniu dziecka, czy będzie dzielił ten czas również na prowadzenie biznesu” – dodaje księgowa inFaktu.

„Podczas urlopu rodzicielskiego (nazywanego też potocznie dodatkowym urlopem macierzyńskim) nie ma również jakichkolwiek przeciwwskazań podjęcia dodatkowej pracy. Można ja podjąć zarówno u swojego pracodawcy jak i u innego” – podkreśla księgowa.

Urlopu macierzyński to obowiązek. Czy można pracować w jego trakcie?

„Zauważamy, że urlop macierzyński w tym przypadku jest obowiązkiem, a nie prawem z którego możemy skorzystać. Nasza nieobecność związana z urodzeniem jednego dziecka dzieli się na urlop macierzyński 20 tygodni oraz dodatkowe 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego. Obowiązkiem osoby zatrudnionej jest wykorzystanie przynajmniej 20 tygodni przysługującego jej urlopu macierzyńskiego. W praktyce większość osób otrzymuje w tym czasie mniejsze świadczenie (od 80% do 60% standardowego wynagrodzenia)” – tłumaczy Joanna Grochala.

„Podczas trwania podstawowego urlopu macierzyńskiego nie możemy podjąć pracy na UOP u swojego pracodawcy, natomiast u innego już tak. Zatrudnienie u niego na etat nie spowoduje zmniejszenia zasiłku macierzyńskiego” – przypomina księgowa.

„Jeśli chodzi o umowę zlecenie, to można ją podjąć zaraz po urodzeniu dziecka zarówno u swojego byłego pracodawcy jak i z innym podmiotem” – wyjaśnia Joanna Grochala.