Jak wygląda amortyzacja pojazdu? Jaka jest różnica między pojazdem osobowym, a ciężarowym? Czy może ona powodować, że w inny sposób będziemy amortyzować dany pojazd? Jaka jest podstawa do amortyzacji? Czy samochód zakupiony np. ze środków z dotacji można amortyzować? Czy te odpisy będą kosztem przedsiębiorcy?

Spis treści

Definicje pojazdów

Zgodnie z art. 5a pkt 19a ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, samochód osobowy to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.
Natomiast art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20.06.1997 r. prawo o ruchu drogowym wskazuje, że pojazd samochodowy  to pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h, określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego. Podsumowując należy zaznaczyć, że mamy do czynienia z pojazdem osobowym, gdy jego masa całkowita nie przekracza 3,5 tony oraz jest on w stanie poruszać się z prędkością większą niż 25 km/h. Gdy pojazd ma większą masę niż 3,5 tony, to jest określany jako ciężarowy.

Pojazdami osobowymi nie są :

  1. pojazdy samochodowe mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
    • klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van
    • lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
  2. pojazdy samochodowe, które posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
  3. pojazdy specjalnego, jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym, i jeżeli spełnione są również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
    • agregat elektryczny/spawalniczy,
    • do prac wiertniczych,
    • koparka, koparko-spycharka,
    • ładowarka,
    • podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
    • żuraw samochodowy,
  4. pojazdu samochodowego określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o podatku od towarów i usług.
Księgowi inFaktu Ocena Cena
Jadwiga Troczyńska
9.8 Znakomity
Cena od 220 zł netto / m-c
Zobacz ofertę
Tomasz Rogowski
9.6 Znakomity
Cena od 245 zł netto / m-c
Zobacz ofertę
Zobacz wszystkich księgowych

Środek trwały

Aby samochód można było wprowadzić do ewidencji środków trwałych musi spełniać szereg warunków. Jak określono w art. 22a ust.1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych :

  • musi stanowić własność lub współwłasność podatnika,
  • jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
  • jego przewidywany okres użytkowania w działalności to ponad 1 rok,
  • wykorzystywany jest przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy.

Należy pamiętać, że w sytuacji gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. Zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie – art. 22g ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeśli nie ma określonego udziału procentowego, to wówczas należy uznać że każda z osób ma taki sam udział. Przy dwóch osobach mamy 50/50.

amortyzacja pojazdu

Wartość początkowa

Art. 22g ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych określa, że za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, uważa się:

  1. w razie odpłatnego nabycia – cenę ich nabycia,
  2. w razie częściowo odpłatnego nabycia – cenę ich nabycia powiększoną o wartość przychodu, określonego w art. 11 ust. 2b,
  3. w razie wytworzenia we własnym zakresie – koszt wytworzenia,
  4. w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób – wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.

Jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji , wartość początkową tych środków przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia.

Stawki amortyzacji

Podstawowa stawka amortyzacji pojazdów wynosi 20% i oznacza, że wydatek ten będzie rozliczany prze 5 lat (art. 22j ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych). Ponadto w sytuacji, gdy samochód był użytkowany przez poprzedniego właściciela przez przynajmniej 6 miesięcy, można zastosować indywidualną stawkę amortyzacyjną równą 40% – okres amortyzacji skraca się dwukrotnie. Wyższą stawkę amortyzacji stosuje się, gdy mamy do czynienia ze środkiem trwałym ulepszonym – przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej.

Powyższe uregulowania odnoszą się to do wszystkich pojazdów, nie ma znaczenia czy są osobowe, czy nie.

Często podatnicy zastanawiają się nad tym jaką stawkę zastosować do pojazdu wykupionego przez nich z leasingu operacyjnego. Warto zacząć o tego, że w momencie użytkowania pojazdu na podstawie umowy leasingu operacyjnego korzystający nie jest właścicielem pojazdu. Pojazd należy do leasingodawcy. Biorąc to pod uwagę należy zauważyć, że po wykupie stajemy się drugim właścicielem pojazdu, zatem mamy prawo do skorzystania z amortyzacji indywidualnej – 40%.

Jednorazowa amortyzacja jest przywilejem wielu podatników, natomiast należy pamiętać, że nie można w ten sposób amortyzować pojazdów osobowych – art. 22k ust. 7 ustawy  z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dotacja, a amortyzacja pojazdu

Odnosząc się do art. 23 ust.1 pkt 56 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych należy pamiętać, że gdy zakup zostanie sfinansowany na przykład z dotacji lub subwencji, to odpisy amortyzacyjne nie stanowią koszty podatnika.