Jednoosobowa działalność
czy spółka z o.o.?
Porównaj dwie formy prowadzenia działalności gospodarczej. Sprawdź, kiedy bardziej opłacalne będzie założenie jednoosobowej działalności, a kiedy spółki z o.o
Nasza działalność gospodarcza jest nierozerwalnie związana z nami. W oczach prawa działalność gospodarcza, którą prowadzimy jest tylko formalnym zapisem, że Jan Kowalski, oprócz bycia obywatelem, zarejestrował również działalność.
Rejestrując spółkę z o.o. powołujemy tak naprawdę do istnienia nową osobę, która co prawda człowiekiem nie jest, ale tak, jak człowiek – ma określone prawa i obowiązki. Ma swoje pieniądze, ma swoje umowy i może wchodzić w interakcje z innymi. Spółka istnieje wyłącznie “na papierze” i w dokumentach, ale z perspektywy prawa jest niemal pełnoprawnym “obywatelem”.
Założenie jednoosobowej działalności jest bezpłatne. Wymagane jest złożenie wpisu do CEIDG, zgłoszenie do ZUS i opcjonalnie jako podatnik VAT do Urzędu Skarbowego. Rejestracji można dokonać online lub tradycyjnie.
Opłaty związane z rejestracją spółki to koszt wpisu do KRS (250 zł online i 500 zł tradycyjnie) oraz wpis do Monitora Sądowego i Gospodarczego (100 zł). Łączne koszty rejestracji online przez portal S24 to 350 zł, natomiast tradycyjnie to 600 zł + koszty notariusza. Minimalny kapitał zakładowy to 5000 zł. Wspólnicy decydują o tym, w jakiej formie chcą wnieść kapitał zakładowy.
Prowadzenie jednoosobowej działalności nie sprawia większych kłopotów. Możemy do woli dysponować pieniędzmi, bo pieniądze te są nasze i nie należą wyłącznie do naszej działalności. Jednoosobowa działalność nie wymaga również, poza wyjątkami, posiadania konta firmowego.
Majątek spółki nie jest naszym majątkiem, nawet jeśli posiadamy 100% udziałów. Oznacza to, że nie możemy dowolnie dysponować środkami. Zmiany w modelu funkcjonowania i decyzje spółki muszą być podejmowane w formie uchwały wspólników. Spółki zobowiązane co do corocznego składania sprawozdania finansowego, a niektóre procesy mogą wymagać zaangażowania prawnika lub księgowego.
Jesteśmy w pełni odpowiedzialni za nasze zobowiązania finansowe. Biorąc pod uwagę, że nasza działalność jest “sklejona” z nami, nasi wierzyciele mogą dochodzić swoich praw bezpośrednio z naszego majątku.
Prawdopodobnie największa korzyść wynikająca z prowadzenia spółki. Za potencjalne ryzyko i zobowiązania finansowe nie jesteśmy odpowiedzialni my osobiście, lecz spółka i to do wysokości kapitału zakładowego. Jest to szczególnie istotne dla firm, które mają duże obroty i dla których potencjalne niepowodzenia byłyby zbyt kosztowne.
Nie mamy obowiązku prowadzenia pełnej księgowości i ksiąg handlowych. W jednoosobowych działalnościach funkcjonuje uproszczona księgowość, najczęściej w postaci KPiR lub ewidencji przychodów, jeśli rozliczamy się na ryczałcie. Nie musimy zapisywać każdej operacji dokonanej na naszych kontach.
Mamy obowiązek prowadzenia pełnej księgowości i ksiąg handlowych. Oznacza to, że każda operacja, każda złotówka musi znaleźć swoje odbicie w rejestrach. Nie możemy dowolnie przelewać pieniędzy pomiędzy kontami bez zapisania tych operacji.
Obowiązkowo opłacamy składki ZUS. Przysługuje nam szereg preferencji, z których możemy skorzystać zakładając działalność. Jest to ulga na start, preferencyjny (mały) ZUS i mały ZUS plus.
Nie mamy obowiązku opłacania składek ZUS, pod warunkiem, że posiadamy co najmniej jednego wspólnika, a my sami posiadamy nie więcej niż 90% udziałów. Jeśli ZUS zakwalifikowałby nas jako “niemal” jedynego wspólnika w spółce, podlegalibyśmy pod obowiązek opłacania składek ZUS. Właściciel spółki nie może liczyć na preferencyjne składki, jak w przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych.
Płacimy podatek PIT wg ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Może to być 19% na podatku liniowym, 12% na zasadach ogólnych, a być może jeszcze mniej na ryczałcie.
Płacimy podatek CIT wg ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Małe spółki, których przychód nie przekracza 2 mln euro w ciągu roku mogą skorzystać ze stawki CIT 9%. Nie mniej, pamiętajmy, że po opłaceniu podatku, zysk nadal nie należy do nas. Jeśli wypłacimy go w formie dywidendy, po odliczeniu 9% CIT zapłacimy dodatkowo 19% PIT podatku od dywidendy.
Ta forma działalności nie przewiduje możliwości dodania wspólników. Jako jednoosobowa działalność gospodarcza możemy dołączyć do spółki cywilnej. Nie możemy jednak w naszej działalności podzielić udziałów pomiędzy wspólnikami.
Już w umowie spółki, na etapie rejestracji możemy zapisać podział udziałów pomiędzy wspólnikami. Daje nam to również możliwość włączenia do naszej firmy inwestora, funduszu inwestycyjnego lub kapitału zalążkowego.